آمار
وب سایت:
شاپور اول
.jpg)
.jpg)
شاپور اول پسر اردشير ،در سال 242 م به تخت شاهي نشست.آخرين سكه هاي اردشير حاكي از آن است كه شاپور با پدر در آخرين سالهاي زندگيش ، حكومت مي كرده است. شاپور در طول حكومت خود سه امپراتور روم را شكست داد .در اوايل دوران شاهي او گورديانوس به بين النهرين حمله كرد ولي ازشاپور شكست خورد و به دست او كشته شد.بعد ها شا پور در همان مكان شهري به نام پيروز شاپور بناكرد.دومين جنگ شاپور با روميان در پي شكستن پيمان صلحي كه بعد از جنگ اول منعقد شده بود،از طرف شاپور،صورت گرفت كه منجر به پيروزي ايران وبه اسارت در آمدن والرين ،ديگر امپراتور روم گرديد.در راه بازگشت شاپور با لشكراذينه فرمانرواي پالميرا در سوريه امروزي،مواجه گشت واذينه موفق شد چند تن از اعضاي حرم شاهي و بخشي از غنايم جنگي را به چنگ آورد.بار ديگر اذينه به بهانه انتقام والرين به بين النهرين حمله كرد،تيسفون را محاصره كرد،اما شاپور به كمك ساتراپ ها نجات يافت و اذينه به گسترش قلمرو خود در بين النهرين بسنده كرد.بعداز مرگ اذينه شاپور با همسر او كه فرمانروا شده بود پيمان اتحاد بست.آئرليانوس امپراتور روم به پالميرا حمله كرد ،اين بار شاپور سپاه كمكي فرستاد و براي سومين بار لشكرروم شكست مي خورد. در زمان اوكردر يا كرتير به مقام موبد بزرگ رسيدو ماني مدعي پيامبري شد و تا حدودي از حمايت او برخوردار شد
اتفاقات مهم در دوره شاهنشاهي |
تاريخ |
|
آغاز شاهي
|
|
|
نبرد با روميان و كشته شدن امپراتورگورديانوس
|
|
|
پيروزي بر والرين و اسارت او
|
|
|
خسروشاه، شاه ارمنستان را شكست ميدهد و يك وفادار به خود آنجا مي گذارد
|
|
|
درگيري با اذينه
|
|
|
جنگ با آئرليانوس و پيروزي بر او
|
|
|
احداث شهرهاي جندي شاپور بيشاپور پيروز شاپور وآباداني بسياري نقاط مانند شوشتر
|
بهرام اول
.jpg)
.jpg)
بهرام بزرگترين پسر شاپور بود ولي هرمز او را كنار زده بود.با مرگ هرمز اول بهرام اول در سن 58 سالگي به شاهي رسيد. او به كردر مقام و منزلت بالايي داد. بهرام ماني را به زندان انداخت و او را در زندان به قتل رساند. بهرام را مردي خوش سيما و بردبار دانسته اندمدت شاهي او را از سه سال تا سه سال و سه ماه نوشته اند
اتفاقات مهم در دوره شاهنشاهي |
تاريخ |
|
شاهنشاهي بهرام اول
|
|
|
قتل ماني در زندان به دستور بهرام اول و به تحريك كردر
|
منبع:هزاره هاي گم شده جلد 5 ،دكتر پرويز رجبي -شاهنشاهي ساساني ،تورج دريايي
بهرام دوم
.jpg)
.jpg)
او در 15 سالگي به شاهي رسيد .احتمالا بيشتر قدرت شاهي در دست كردر بوده و او از خود اختياري نداشته است. مدت شاهي او 17 سال بود .در زمان او كاروس امپراتور روم به ساسانيان حمله كرد و تا نزديكي تيسفون آمد ولي به خاطر شورش سپاهيانش به قتل رسيد و جانشين او ديوكلسين با بهرام پيمان صلح بست و بر پايه آن ارمنستان و بين النهرين در اختيار روم قرار گرفت
اتفاقات مهم در دوره شاهنشاهي |
تاريخ |
|
به شاهي ميرسد
|
|
|
كردر به مقام داور داوران ميرسد
|
|
|
درگذشت كاروس امپرلتور رومي در حين حمله به سرزمين شاهي ايران
|
|
|
شورش هرمز برادر بهرام دوم در سيستان و شكست خوردن او از بهرام دوم
|
منبع:هزاره هاي گم شده جلد 5 ،دكتر پرويز رجبي -شاهنشاهي ساساني ،تورج دريايي
نرسه
.jpg)
.jpg)
برطبق سنگ نبشته نرسه در پايكولي،او پسر شاپوراست ولي طبري و ابن اثير او را برادر بهرام سوم ميدانند.نرسه در سال 293 در 56 سالگي به فرمانروايي رسيد .در سال 296 گالريوس رومي راكه به ايران حمله كرده بود شكست داد،اما سال بعد از او شكست خورد و حتي حرمش به دست دشمن افتاد . بنا بر اين تن به يك صلحنامه يكطرفه با روميان داد كه در آن رود دجله خط مرزي شناخته شد در عين حال 5 نقطه در شرق دجله به روميان تعلق گرفت و شاه ايران ديگر نبايد دخالتي در امور گرجستان و ارمنستان بكند. اين شكست باعث مرگ نرسه در سال 302 ميلادي ،در 68 سالگي شد.او توانست از قدرت كردر در اداره حكومت بكاهد.
اتفاقات مهم در دوره شاهنشاهي |
تاريخ |
|
آغاز پادشاهي
|
|
|
پيروزي بر روميان
|
|
|
شكست از روميان
|
|
|
در گذشت
|
هرمز دوم
.jpg)
.jpg)
هرمز دوم درسال 302 جانشين پدر ميشود. در زمان او ارمنستان به مسيحيت گرويد .ارامنه اين تاريخ را به منزله بريدن از گذشته كافرانه خود ميدانند و از اين تاريخ به بعد مورخان ارمني آن دسته از ارمنياني را كه مسيحي نشده بودند و به دين پدران خود بودند را تبه كار و بدكار معرفي ميكنند
اتفاقات مهم در دوره شاهنشاهي |
تاريخ |
|
آغاز شاهنشاهي
|
|
|
مسيحي شدن ارمنستان
|
|
|
پايان شاهنشاهي
|
شاپور دوم
.jpg)
.jpg)
بعد از هرمز دوم ،پسرش آذر نرسه به فرمانروايي رسيد،اما اشراف او را بر كنار كردند و شاپور دوم پسر ديگرش را كه هنوز كودك بود،به شاهي رساندند.عربهادر اين زمان به مرزهاي جنوبي كشور به قصد چپاول حمله كردند.شاپور در 16 سالگي به طاهر فرمانده اعراب تاخت و انتقام سختي از اعراب گرفت و چند قبيله عرب را به داخل ايران از جمله خوزستان و كرمان كوچ داد. از طرف آسياي مركزي قبايل خيون به ايران تجاوز كردند كه شاپور جلوي آنان را نيز گرفت.در سال 363يوليانوس امپراتور روم به ايران حمله كرد و شاپور با پيش كشيدن سياست زمين سوخته باعث بروز قحطي در سپاه روم شد،همچنين استفاده ايرانيان از فيل عامل ديگر شكست روميان بود .پس از مرگ اپراتور روميان قرارداد صلحي با ايران بستند كه بين النهرين و سوريه به ايران تعلق گرفت.شاپور به ارمنستان نيز حمله ميكند و مسيحيان امپراتوري ساساني مورد آزار بسيار واقع مي شوند |
اتفاقات مهم در دوره شاهنشاهي |
تاريخ |
|
آغاز ِ شاهي
|
|
|
حمله به اعراب
|
|
|
جنگ با خيون
|
|
|
تصرف شهر آمد-دياربكر كنوني كوچ مردم آن به خوزستان
|
|
|
نبرد با روميان و پيروزي بر آنان
|
|
|
حمله به ارمنستان
|
|
|
حمله نا موفق مرزهاي روم
|
|
|
در گذشت
|
|
منبع:هزاره هاي گم شده جلد 5 ،دكتر پرويز رجبي -شاهنشاهي ساساني ،تورج دريايي
شاپور سوم
.jpg)
.jpg)
شاپور سوم 5 سال فرمانروايي كرد.در سال384م هياتي از طرف او براي برقراري صلح ميان ايران و روم به بيزانس رفت به همين دليل در زمان فرمانروايي او ميان ايران و روم صلح برقرار بود |
اتفاقات مهم در دوره شاهنشاهي |
تاريخ |
|
آغاز فرمانروايي
|
|
|
صلح با روم
|
|
|
پايان شاهنشاهي
|
خسرو دوم
.jpg)
.jpg)
خسرو دوم نتوانست مقابل بهرام چوبين بايستد و به شهر هيراپوليس گريخت و به روم پناهنده شد .او با سپاه رومي كه عمدتا ارمني بودند به ايران بازگشت و بهرام را شكست داد.بهرام چوبين به شرق گريخت و به تحريك خسرو، تركان او را كشتند.خسرو پرويز به كين خواهي پدر پرداخت و دايي اش كه از كساني بود كه از او حمايت كرده بود وخسرو انوشيروان را از تخت به زير كشيده بود به ماد گريخت و در آنجا به نام خود سكه زد. بهرام چوبين هم قبل از مرگش سكه زده بود و اين دو نفر كساني به جز شاه ساساني بودند كه جرئت كرده بودند سكه به نام خود بزنند و اين نشان از ضعف حكومت ميداد
|
اتفاقات مهم در دوره شاهنشاهي |
تاريخ |
|
خسرو به شاهي ميرسد ولي در مقابل بهرام چوبين شكست ميخورد و به دولت روم پناهنده ميشود
|
|
|
خسرو با كمك ارتش روم سلطنت را پس ميگيرد
|
|
|
دولت لخميان تحت فرمان خسرو ميشود
|
|
|
فتح سرزمينهاي روميان و به دست آوردن صليب مقدس
|
|
|
شكست از روميان داخل خاك ايران
|
|
|
خلع خسرو از پادشاهي
|
|
|
فتح سرزمينهاي روميان و به دست آوردن صليب مقدس
|
منبع:هزاره هاي گم شده جلد 5 ،دكتر پرويز رجبي -شاهنشاهي ساساني ،تورج دريايي
شاهان ساساني
در28 آوريل سال 224 ميلادي اردشير يكم توانست اردوان پنجم آخرين شاه اشكاني را در دشت هرمزگان شكست دهد و شاهنشاهي ساساني را بنياد گذاردوشروع به تسخير سرزميني كرد كه خود آنرا ايران ميناميد. در سلسله ساساني دين و حكومت تكيه گاه يكديگر بودند و آنان در تمام قلمرو سياسي خود دست به تبليغ مذهب زدند. شاهنشاهي ساساني مانند اسلاف خود يعني پارتها جنگهاي بسياري با روميها داشتند و گاه پيروز و گاه مغلوب ميشدند.طبقات اجتماعي ، دين، سپاه و جنگهاي غرب ايران ،اهميت فرهنگي ايران ،يادگارهاي معماري ،ظهور ماني و مزدك ،سنتهاي درباري و برادركشي شاهان متاخر از خصوصيات بازر اين دوره است .يزرگرد سوم آخرين شاه ساساني در سال 651 ميلادي پس از اينكه كشور خود را به عربها ميدهد كشته ميشود و يكبار ديگر ايران پس از اسكندر مقدوني به دست مهاجماني غير ايراني مي افتدو تا دوره صفويه حكومت ملي مستقلي با قابليت تسلط بركل ايران به خود نميبيند. در عين حال اسلام نيز با اعراب به ايران آورده ميشود و تحولي در زندگي مردم پديد مي آورد
تصوير سكه |
نام پادشاه |
سال حكومت |
  |
- 241 |
|
  |
- 272 |
|
 |
- 273 |
|
   |
- 276 |
|
   |
بهرام دوم | - 293 |
  |
||
  |
- 303 |
|
  |
- 309 |
|
   |
شاپور دوم | - 379 |
 |
- 383 |
|
  |
- 388 |
|
  |
- 399 |
|
  |
- 420 |
|
 |
- 438 |
|
  |
- 457 |
|
|
|
- 459 |
|
  |
- 484 |
|
 |
- 488 |
|
   |
قباد اول - دوره اول حكومت | - 496 |
 |
- 498/499 |
|
|
|
قباد اول - دوره دوم حكومت | - 530 |
   |
خسرو اول - خسرو انوشيروان | - 579 |
   |
هرمز چهارم | - 590 |
  |
خسرو دوم | - بهار 628 |
  |
- 591 |
|
 |
- 597 |
|
 |
- اواخر 628 |
|
   |
- 630 |
|
- 629 |
||
  |
- 631 |
|
  |
- 631 |
|
- 632 |
||
- 632 |
||
- 637 |
||
  |
- 651 |
