Mandagarana
تاثیرپذیری آثار هنری از داستان بهرام گور و آزاده

آزاده دختر زیباروی چنگ نواز در دربار بهرام گور، روزی به همراه بهرام سوار بر شتری به شکار می رود:

چنان بد که یک روز بی‌انجمن     به نخچیرگه رفت با چنگ زن

کجا نام آن رومی آزاده بود     که رنگ رخانش به می داده بود

به پشت هیون چمان برنشست     ابا سرو آزاده چنگی به دست

 

 کاسه، موزه ی متروپولیتن


 بشقاب نقره ی دوره ی ساسانی،قطر 20.1 سانتی متر، موزه ی متروپولیتن


آزاده در پاسخ می گوید که دو تیر بر سر آهوی ماده بیفکن تا مانند آهوانِ نر شود. سپس شتر را بتاز تا آهو از دست تو بگریزد و به هنگام گریختن آهو، کمان مهره ای بینداز. گوش آهو از مهره خواهد خارید و برای خاراندن گوشش پای خود را به نزدیک گوشش می آورد. آنگاه تو با تیری پا و گوش و سرش را به هم بدوز.

بشقاب ساخت کاشان یا ری، سال 1200 میلادی


 کاشیکاری تخت سلیمان، ساخت سال 1275 میلادی، ابعاد 31.4 در 32.3 در 5.3 سانتی متر، موزه ی ویکتوریا و آلبرت لندن


بهرام نیز به پیشنهاد آزاده عمل می کند ولی آزاده با دیدن این صحنه دلش به حال آهو می سوزد و اعتراض او بهرام را خشمگین می کند وموجب می شود که آزاده را از روی شتر بر زمین بیافکند. این داستان در شاهنامه ی فردوسی با جان دادن آزاده در زیر دست و پای شتر پایان می یابد.

سر و گوش و پایش به پیکان بدوخت     بدان آهو آزاده را دل بسوخت

بزد دست بهرام و او را ز زین     نگونسار برزد به روی زمین

هیون از بر ماه‌چهره براند     برو دست و چنگش به خون درفشاند


 کاسه ساخت سده ی سیزدهم میلادی، موزه  بروکلین


 

 نگارگری صحنه ی شکار بهرام گور در حالی که فتنه نظاره گر صحنه ی شکار است، موزه  بریتانیا


نظامی نیز در هفت پیکر داستان آزاده و بهرام گور را با تغییراتی بازگو می کند. در داستان هفت پیکر، نام دختر چنگ نواز به جای آزاده، فتنه است و بر خلاف شاهنامه داستان پایانی خوش می یابد. 

 

دسته‌ها:کاشیکاری, تاریخ, ساسانیان

 


 

 


نوشته شده در:پنج شنبه 30 آبان 1390برچسب:,  23:18      ‌‌‌Gareaghaji ™