گلدان با نقش شیر حمله کننده، جنس: نقره ی زر اندود، قدمت: سده ی هفتم یا هشتم میلادی، ارتفاع: 16.5، قطر: 10 سانتی متر، محل نگهداری: موزه ی میهو

هر کدام از سه صحنه ی اصلی که بر روی گلدان تصویر شده اند حمله ی یک شیر به جانوری را نشان می دهد: بز کوهی، گوسفند وحشی و یک گورخر کوچک. در فاصله ی میان این صحنه ها نقوش پرنده، خرگوش و سگ به چشم می خورد. تزیینات این گلدان به گونه ای است که نقوش را از پس زمینه ی زراندود گلدان متمایز کند.

مرجع: وبگاه موزه ی میهو

دسته‌ها:موزه ی میهو, ایران پس از اسلام, تاریخ

دسته‌ها:موزه ی متروپولیتن, ایران پس از اسلام, تاریخ

واژه ی پهلوی سنمُرو( Senmurv) نام یکی از موجودات افسانه ای ایران است. سنمرو موجودی است نیمه پرنده و نیمه پستاندار که چون پستانداران به فرزند خود شیر می دهد و در بسیاری از آثار ساسانی به صورت ترکیبی از اژدها و طاووس کشیده شده است. او که دوست انسان و دشمن هر نوع مار و نیروی شیطانی است، بر بالای درختی لانه دارد که دانه های آن بیماری و بدی را از وجود انسان دور می کند.

در افسانه های اخیرتر فارسی مانند شاهنامه ی فردوسی پرنده ی افسانه ای سیمرغ را می بینیم که در بالاترین قله ی رشته کوه البرز خانه دارد. سیمرغ شاهنامه پنجه های شیر، پر طاووس، دم مار مانند و سر شیر مانند دارد. اوست که زال پدر رستم را پرورش می دهد و با پر افسانه ای خود که درمان کننده ی زخم هاست زاده شدن رستم را آسان می کند.

سیمرغ در منطق الطیر عطار در کوه قاف لانه دارد و پرندگان در جستجوی او که تمثیل وجود مطلق الهی است، کوه ها و بیابان ها را طی می کنند و در نهایت از هزاران مرغی که به جستجوی او رفته اند تنها سی مرغ به انتهای راه می رسند و زمانی که به حریم سیمرغ قدم می نهند و با او سخن می گویند، سیمرغ آیینه ای در برابر آنها می نهد و چون نگاه می کنند می بینند که خود آن سی مرغ، سیمرغ شده اند و وجود سیمرغ چیزی نیست جز خود آن سی مرغ. در حقیقت عطار سر یکی شدن انسان و خدا را اینگونه بیان می کند.

در سال 1887 میلادی، سنگ‌قبری نگارین در گورستان سلطنتی سیدون (صیدا) بدست می‌آید که با پژوهش‌های نخستین ویلیام سی موری William C. Morey در کتاب «گزیده تاریخ یونان» Outlines of Greek History (شیکاگو، 1903) به عنوان سنگ گور اسکندر مقدونی معرفی می‌شود و تا به امروز تمامی پژوهشگران این فرضیه را پذیرفتند (برای نمونه‌ بنگرید به مدخل‌های وب‌سایت‌های دانشنامه بریتانیکا، دانشگاه کلمبیا و دانشگاه کمبریج در همین زمینه). این سنگ قبر مشهور، امروزه در موزه باستان‌شناسی استانبول نگهداری می‌شود .

پژوهش‌های تازه وینسنز برینکمن

Vinzenz Brinkmann که توسط میخائیل سی‌یبلر Michael Siebler در شماره هفتم شهریور (29 اوت 2007) در روزنامه فرانکفورتر آلگماینه منتشر شده است، فرضیه انتساب این سنگ قبر به اسکندر مقدونی را با قاطعیت رد می‌کند و با شواهد تازه ناشی از دانش نوین مطالعات رنگ‌نگاری فرابنفش، رنگ‌های واقعی اثر را نیز بازسازی می‌کند. بموجب مطالعات او، این اثر از سال 320 پیش از میلاد و از آن «اَبـدالـونـیـمـوس» Abdalonymos شاه ایرانی تبارِ سیدون (صیدا) در فینیقیه باستان و لبنان امروزی بوده است.

پژوهش‌های برینکمن و گزارش سی‌یبلر، علاوه بر آگاهی‌های تازه از صاحب راستین این اثر، جزئیات جالبی را از محتوای سنگ‌نگاره‌های اثر، همچون نگاره ایرانیانی با پوشاک گشاده و رنگین که سپرهایی با نگاره‌های مشابه نقش‌های تخت جمشید بر دست گرفته‌اند، چگونگی پوشاک آن زمان (که گویا برخی پوشاک‌ها تنها از یک کلاه خود عبارت بوده است)، رنگ‌آمیزی پارچه‌ها و دیگر ادوات در اختیار می‌نهد.نقش بازسازی شده ای از روزنامه فرانکفورتر آلگماینه برگرفته شده http://christogenea.org/Herodotus-Scythians تنها بخشی از سنگ‌نگاره‌ها را نشان می‌دهد. در بخش‌های دیگر، نگاره‌هایی از شیر و خورشید، نبردهای پیادگان و سواران، شاهین یا عقاب، تیراندازی و شکار شیر و گوزن، زین‌افزار اسبان، و نگاره‌های جالب دیگری دیده می‌شود.

نویسنده : دكتر مرادی غیاث آبادی