شکل ۲.محل نگهداری موزه بریتانیا (‌British Museum)، شماره ANE 89333، ارتفاع : ۳.۳ س.م.، قطر : ۱.۷۵ س.م.

توضیح: دو سرباز روبروی یکدیگر. سرباز سمت چپ با لباس مادی نیزه ای را به سوی سرباز یونانی که کلاهخود پوشیده نشانه رفته است.

شکل ۳.محل نگهداری موزه بریتانیا (‌British Museum)، شماره ANE 89781، ارتفاع : ۳.۱ س.م.، ۲ در ۱.۴۵ س.م.

توضیح: فردی با تاج و لباس پارسی و کفشی با سه بند در حالیکه شمشیری کوتاه در دست دارد در حال نبرد با هیولایی تاجدار است. در سمت راست درخت نخل و بزی به چشم میخورد.

شکل ۴.محل نگهداری موزه بریتانیا (‌British Museum)، شماره ANE 89009، ارتفاع : ۳.۵ س.م.، قطر : ۱.۴ س.م.
توضیح: سوارکار نیزه ای را به سوی شیری نشانه رفته است. متن نوشته شده روی مهر به عیلامی: آیناکا پسر فرایتیش.

شکل ۵. محل نگهداری موزه لوور

توضیح(به نقل از کتاب Women in Ancient Persia): زنی در سمت چپ بر روی تختی نشسته و پاهاش رو بر روی یک چهار پایه قرار داده. این زن که تاجی بر سر، لباس پارسی به تن و پوششی نیز بر سر دارد، در دست راستش گلی رو گرفته. زن دیگری در مقابل این شخص با پرنده ای در دست ایستاده است. زن سومی هم که تاج به سر دارد در سمت راست قرار گرفته.

کتاب Seals on the Persepolis Fortification Tablets در سه جلد نوشته Mark Garrison , Margaret Cool Root چاپ دانشگاه شیکاگو اطلاعات مفیدی درباره این مهرها دارد. بخش ۱ ( ۵۶۲ صفحه) و ۲ ( ۲۹۱ صفحه) از جلد نخست این کتاب (Volume I, Images of Heoric Encounter) را میتوانید از I & II بارگذاری (دانلود) کنید.

از دیدگاه نوع شناسی نقشهای مهرهای بررسی شده در جلد ۱ کتاب به دسته های زیر تقسیم میشود.
۱-نقشهایی که در آن قهرمان، دو جاندار (حیوان یا موجود افسانه ای) را کنترل می کند. (غالبا این دو جاندار به صورت متقارن در دو سوی قهرمان قرار دارند)
۲-نقشهایی که در آن قهرمان مشغول نبرد با، یا ترساندن جانداری است.
۳-نقشهایی که ترکیبی از کنترل و نبرد است.
۴- نقشهای دیگر: مثلا قهرمان نشسته یا جانداری را بر روی سر خود حمل می کند.

کلیه مهرها به صورت استوانه ای نبوده و مهرهایی به صورت استمپ نیز وجود داشته. در هر دو مورد نقش مورد نظر بر روی این مهرها کنده کاری می شده و با فشار دادن (استمپ) یا غلتاندن استوانه این نقش بر روی صفحه (گلی) حک می شده. در جلد یک، ۳۱۲ مهر بررسی شده که از این تعداد ۱۸ مهر (۶٪) از نوع استمپ و بقیه به صورت استوانه ای (Cylinder Seal) هستند. جلدهای ۲ و ۳ تعداد بیشتری از مهرهای استمپ را در بر دارد. مهرهای استمپ در جلد ۱ بر اساس شکلشان به چهار گروه دایروی (گرد)، چهار ضلعی، هشت ضلعی و بیضی شکل دسته بندی شده اند. حدود ۷۲٪ از مهر های استمپی به دریافت کنندگان آنها تعلق داشتند (کسانی که از مکانهای دور یا نزدیک به دستگاه اداری تخت جمشید می آمدند.). بافت نگار (هیستوگرام) قطر و ارتفاع مهرهای استوانه ای (بررسی شده در جلد ۱ کتاب) به این صورت است.

این مهرها بر اساس نوع کنده کاری به ۱۰ نوع (Modeled, Mixed I, Fortification, Mixed II, Court, Broud Flat, Linear, Diverse, Plausibly antique, Antique) تقسیم می شوند. تعداد هر گروه از این مهرها (جلد ۱ کتاب) را در جدول زیر می توانید ببینید.

برداشت من از شکلهای کتاب (بخش ۲ جلد یک) این است که مهرهایی که در لوح های تخت جمشید (PFT) به کار رفته اند به این صورت هستند: اگر لوح را به صورت یک مکعب مستطیل فرض کنیم در سطح وسیع آن متن نوشته شده و در ضلع دیگری مهر زده شده است. مثل شکل زیر:

هخامنشیان, ایران باستان, تاریخ